(E-ırsaliye E-fatura E-arşiv E-müstahsil ve E-defter)

Hal komisyoncuları ciro limitlerine bakılmaksızın e-fatura kapsamına alındı!

Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelirler İdaresi Başkanlığı tarafından hazırlanan ilgili Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği 19 Ekim 2019 Tarih ve 30923 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğü girdi.

Buna göre, Hal Komisyoncuları ve Hal Hayıt Sistemi’ne tabi olan mükellefler 01 Ocak 2020 tarihinden itibaren e-Fatura, e-Arşiv Fatura, e-İrsaliye, e-Müstahsil Makbuzu ve e-Defter kapsamına alınmış olup belgelerini elektronik ortamda düzenleyecekler.

AtlasPro, elektronik belgelendirme ile ilgili çalışmalarını önceki yıllarda tamamlamış ilgili tebliğe tam uyumlu ilk ve tek hal programıdır.

Bir süredir ticari gündemin dilinden düşmeyen ve yaş-sebze meyve piyasasını yeniden düzenlemeyi hedefleyen, yeni hal yasası; komisyonculuğun kaldırılmasını çözüm olarak gören Hazine ve Maliye bakanlığı ile  Ticaret bakanlığının dikkatinden kaçmış olan bir ayrıntı, çeşitli haber kanallarında şu haber yayınlanıyor.

Halde 2 TL, rafta 7 TL

Haber7.com isimli haber sitesinin ekonomi haberlerinde paylaşılan bağlantısından da (Halde 2 TL rafta 7 TL) açıkça görüleceği üzere, şişirilmiş perakende fiyatlarının asıl müsebbibi, günah keçisi ilan edilen hal komisyoncuları ya da benzer hizmetleri veren hal esnafları değil, her zamanki gibi tüketiciden olabildiğince yüksek kazanç sağlamayı hedefleyen yaygın market ağları olduğu anlaşıldı.

Umarız hal yasası düzenlenirken bu gerçek göz önünde bulundurulur.  Ve yerine tatmin edici bir açıklama yapılmadan, kafalarda bir sürü soru işareti oluşmasına neden olan “Hal komisyonculuğunu kaldırılacak!”  (Bakan Albayrak Hal Yasasını Açıkladı) duyurusuyla allak bullak edilen hal piyasası, geçimini bu sektörden sağlayan binlerce esnaf, çalışan ve sektör tedarikçilerini de düşünerek adil bir yapıya kavuşur.

Dikkatli incelendiğinde asıl sorumluyu daha net gösteren bir kaç haber bağlantısı;

YAŞ MEYVE VE SEBZE SEKTÖRÜ TÜRKİYE GENELİ DEĞERLENDİRME RAPORU

AKDENİZ İHRACATÇI BİRLİKLERİ GENEL SEKRETERLİĞİ

2017/2018 OCAK-TEMMUZ DÖNEMİ

Yaş meyve ve sebze ihracatı, 2018 yılının ilk Yedi ayında bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla miktarda %16, değerde %19 oranında artış göstererek yaklaşık 1,27 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.

Türkiye Geneli Yaş Meyve ve Sebze İhracat Rakamları

Türkiye Geneli Yaş Meyve ve Sebze İhracat Rakamları

Alt ürün grupları bazında incelendiğinde taze meyve ihracatında miktarda %38, değerde %30 oranında artış yaşanmış olup 493,4 milyon dolar olarak; narenciye ihracatında miktarda %41, değerde %38 oranında artış yaşanmış olup 411,2 milyon dolar olarak; taze sebze ihracatında ise miktarda %15, değerde ise %2 oranında düşüş yaşanmış olup 369,3 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.

2018’in ilk yedi ayında en çok ihraç edilen yaş meyve ve sebze ürünleri sırasıyla domates, limon, kiraz.vişne, mandarin ve portakal olmuştur.

Ocak-Temmuz 2018 döneminde en çok ihracat yapılan ülkeler sırasıyla Rusya Federasyonu, Irak, Almanya, Romanya ve Ukrayna olmuştur.

2018 Ocak-Temmuz döneminde Birliğimiz kanalı ile yapılan yaş meyve sebze ihracatı 569,8 milyon dolar ile tüm ihracatçı birlikleri arasında %45’lik pay ile Türkiye yaş meyve ve sebze ihracatına en çok katkı sağlayan Birlik olmuştur.

 

Raporun Tümü

Kaynak: Türkiye Yaş Meyve Sebze İhracatçı Birlikleri

Ürün Künyeleri Hakkında Genelge

5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde; künye: malların üretim yerini, cinsini, miktarını, hangi üretici ve işletmeye ait olduğunu, varsa sertifika bilgilerini ve Bakanlığımız ile Tarım ve Orman Bakanlığınca uygun görülecek diğer hususları ihtiva eden barkodlu etiket veya bu bilgileri içeren belge olarak tanımlanmıştır.

Mezkûr Kanunun 5 inci maddesinin on birinci fıkrasında ise perakende satış yapan üreticiler hariç toptan veya perakende satış yapan diğer satıcıların; malların izlenebilirliğine yönelik bilgileri içeren ve Bakanlığımız ile Tarım ve Orman Bakanlığınca belirlenecek teknik özelliklere sahip künyelerin, kap veya ambalajların üzerinde bulundurulmasını sağlamak zorunda oldukları hüküm altına alınmıştır.

Ürün Künyeleri - Hal Kayıt Sistemi HKS

Ürün Künyeleri – Hal Kayıt Sistemi HKS

07/07/2012 tarihli ve 28346 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Sebze ve Meyve Ticareti ve Toptancı Halleri Hakkında Yönetmeliğin 42 nci maddesinde de; bildirim yapıldıktan sonra, Hal Kayıt Sistemi (Sistem) tarafından bu işleme ilişkin bir künye oluşturulacağı, künyenin, malın üretim yerini, cinsini, miktarını, hangi üretici/işletmeye ait olduğunu, varsa sertifika bilgilerini ve Bakanlıkça uygun görülen diğer hususları içereceği, her bir künye için Sistem tarafından özgün bir künye numarasının üretileceği, bu numara ve Bakanlıkça belirlenecek diğer bilgilerin, bildirimde bulunulan mal miktarına göre ilgililer tarafından Sistem üzerinden belge veya barkodlu etiket olarak basılacağı belirtilmiştir.

21/09/2016 tarihli ve 29834 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Sebze ve Meyvelerin Toptan ve Perakende Ticaretinde Kullanılacak Künyelere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğin 4 üncü maddesinde ise künyelerin, Sistem üzerinden tekli, çoklu veya etiket formatında künye olarak basılabileceği, tek mal için tekli künyelerin, aynı araç ile birden fazla mal taşınması halinde, bu mallar için tekli ya da çoklu künyelerin kullanılabileceği, kap veya ambalaj içinde perakende satışa sunulan mallar ile kap veya ambalajından çıkartılarak perakende satışa sunulan mallar için kullanılacak künyelerin ise etiket formatında basılacağı hükümlerine yer verilmiştir.

Ürün Künyeleri Hal Kayıt Sistemi HKS

Künyelerin yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine uygun olarak basımı ve kullanımında aşağıda belirtilen hususlara riayet edilmesi gerekmektedir.

1- Tekli ve/veya çoklu künyeler bildirimi yapan kişilerce basılır.

2- Künyelerin toptancı hali çıkışında kontrolü zorunludur. Künyesi bulunmayan malların toptancı halinden çıkışına izin verilmez.

3- Denetimler; künye belgeleri, künye numaraları, plaka veya belge numaralarının Sistem üzerinden kontrol edilmesi suretiyle yapılır. Perakende satış yerlerindeki denetimlerde ise etiket formatındaki künyelerin ibrazı istenir.

4- Künyeler aşağıda gösterilen şekilde basılarak kullanılır.
a) Doğrudan üreticilerden satın alınan malları perakende satışa sunan kişilerce (market, manav ve pazarcı) yapılan bildirimlerinde, künyeler (tekli, çoklu ve etiket formatında) bildirimi yapan kişilerce Sistem üzerinden basılarak kullanılır.

Örnek 1- Sisteme kayıtlı olan marketin üreticilerden satın alım bildirimi yaparak aldığı malları tasnifleme ve ambalajlama tesislerine ya da dağıtım merkezlerine veya depolara göndermesi halinde bu mallara ilişkin künyeler (tekli veya çoklu) market tarafından, malların bu noktalardan perakende satış yerlerine/şubelere sevki durumunda bu mallara ilişkin künyeler (tekli, çoklu veya etiket formatında) yine marketler tarafından basılarak kullanılır.

Örnek 2- Sisteme kayıtlı pazarcının üreticilerden satın alım bildirimi yaparak aldığı malları perakende satış yerine göndermesi halinde bu mallara ilişkin künyeler (tekli, çoklu ve etiket formatında) pazarcı tarafından basılarak kullanılır.

Örnek 3- Depo/tasnif ve ambalajcı sıfatıyla Sisteme kayıtlı kişilere sevk edilen mallara ilişkin künyeler (tekli veya çoklu) bildirimi yapan komisyoncu, üretici, sanayici, market vb. tarafından, bu malların geri sevklerinde ise künyeler (tekli veya çoklu) bildirimi yapan depo/tasnif ve ambalajcı sıfatına sahip kişiler tarafından basılarak kullanılır.

b) Sisteme kayıtlı perakendecilere yönelik yapılan bildirimlerde, künyeler (tekli veya çoklu) bildirimi yapan, etiket formatındaki künyeler ise bildirimin yapıldığı perakendeciler tarafından basılarak kullanılır.

Örnek 1- Toptancı halinde faaliyet gösteren hal içi tüccarlar/komisyoncular tarafından Sisteme kayıtlı marketin tasnifleme veya ambalajlama tesislerine ya da dağıtım merkezlerine veya depolarına gönderilmek üzere yapılan satış bildirimi sonrasında bu mallara ilişkin künyeler (tekli veya çoklu) hal içi tüccarlar/komisyoncular tarafından, malların bu noktalardan perakende satış yerine/şubelere sevki durumunda bu mallara ilişkin künyeler (tekli, çoklu veya etiket formatında) market tarafından basılır. Söz konusu malların doğrudan perakende satış yerlerine/şubelere gönderilmesi halinde tekli veya çoklu künyeler hal içi tüccarlar/komisyoncular tarafından, etiket formatındaki künyeler ise market tarafından basılarak kullanılır.

Örnek 2- İthalatçılar/üretici örgütleri/Sisteme kayıtlı üreticiler tarafından Sisteme kayıtlı marketin tasnifleme veya ambalajlama tesislerine ya da dağıtım merkezlerine veya depolarına gönderilmek üzere yapılan satış bildirimi sonrasında bu mallara ilişkin künyeler (tekli veya çoklu) ithalatçılar/üretici örgütleri/Sisteme kayıtlı üreticiler tarafından, malların bu noktalardan perakende satış yerine/şubelere sevki durumunda bu mallara ilişkin künyeler (tekli veya çoklu) market tarafından basılır. Söz konusu malların doğrudan perakende satış yerlerine/şubelere gönderilmesi halinde tekli veya çoklu künyeler ithalatçılar/üretici örgütleri/Sisteme kayıtlı üreticiler tarafından, etiket formatındaki künyeler ise market tarafından basılarak kullanılır.

c) Sisteme kayıtlı olmayan perakendecilere yönelik son tüketim yeri bildirimlerinde, künyeler (etiket formatında), bildirimi gerçekleştiren komisyoncu, hal içi tüccar, ithalatçı, üretici ve üretici örgütü tarafından basılarak perakendecilere teslim edilir.

Örnek 1- Toptancı halinde faaliyet gösteren hal içi tüccar/komisyoncu tarafından Sisteme kayıtlı olmayan markete/pazarcıya/manava yapılan satış bildirimi işlemi sonrasında bu mallara ilişkin künyeler (etiket formatında) hal içi tüccar/komisyoncu tarafından basılarak markete/pazarcıya/manava teslim edilir.

Örnek 2- Toptancı halinde veya hal dışında faaliyet gösteren üretici örgütleri ile Sisteme kayıtlı üreticiler tarafından Sisteme kayıtlı olmayan markete/pazarcıya/manava yapılan satış bildirimi sonrasında bu mallara ilişkin künyeler (etiket formatında) üreticiler/üretici örgütleri tarafından basılarak markete/pazarcıya/manava teslim edilir.

Örnek 3- Toptancı hali dışında faaliyet gösteren ithalatçılar tarafından Sisteme kayıtlı olmayan markete/pazarcıya/manava yapılan satış bildirimi sonrasında bu mallara ilişkin künyeler (etiket formatında) ithalatçılar tarafından basılarak markete/pazarcıya/manava teslim edilir.

d) Sebze ve meyveleri münhasıran kendi tüketimlerinde ya da sanayi tesislerinde hammadde olarak kullanan lokanta, otel, yemekhane, yurt, hastane ve sanayici gibi son kullanıcılar tarafından satın alınan mallar için etiket formatındaki künye kullanılmaz.

5- Toptancı hal içinde ya da dışında yapılan denetimlerde işbu Genelgeye aykırı durumların tespiti halinde 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun 14 üncü maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yer verilen hükme göre hareket edilir.

6- İşbu Genelge hükümlerine uygun hareket etmeyen toptancı hallerine 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun 14 üncü maddesinin altıncı fıkrasına göre işlem tesis edilir.

Bitkisel Üretim 1.Tahmini, 2018

Bitkisel Üretim 1.Tahmini, 2018

Bitkisel Üretim 1.Tahmini, 2018

Tahıl ürünleri üretim miktarlarının 2018 yılında bir önceki yıla göre %0,9 oranında azalarak yaklaşık 35,8 milyon ton olacağı tahmin edildi.

Bir önceki yıla göre buğday üretiminin %2,3 oranında azalarak 21 milyon ton, arpa üretiminin %4,2 oranında artarak 7,4 milyon ton, çavdar üretiminin değişim göstermeyerek 320 bin ton, yulaf üretiminin %8 oranında artarak 270 bin ton olması öngörüldü.

Baklagillerin önemli ürünlerinden yemeklik baklanın %11,9 oranında azalarak yaklaşık 6 bin ton, kırmızı mercimeğin %12,5 oranında azalarak 350 bin ton, yumru bitkilerden patatesin ise %1 oranında azalarak yaklaşık 4,8 milyon ton olacağı tahmin edildi.

Yağlı tohumlardan soya üretiminin değişim göstermeyerek 140 bin ton olması öngörüldü.

Tütün üretiminin %0,3 oranında artarak 80 bin 200 ton, şeker pancarı üretiminin ise %3,7 oranında azalarak yaklaşık 20 milyon ton olarak gerçekleşeceği tahmin edildi.

Sebze üretiminin 2018 yılında bir önceki yıla göre azalacağı tahmin edildi

Sebze ürünleri üretim miktarının 2018 yılında bir önceki yıla göre %1,4 azalarak yaklaşık 30,4 milyon ton olacağı tahmin edildi.

Sebze ürünleri alt gruplarında üretim miktarları incelendiğinde, yumru ve kök sebzelerde %3,3, meyvesi için yetiştirilen sebzelerde %1,2, başka yerde sınıflandırılmamış diğer sebzelerde ise %0,1 oranında azalış olacağı öngörüldü.

Sebzeler grubunun önemli ürünlerinden hıyarda %2,7, salçalık kapya biberde %3,4, sakız kabakta %3,5 oranında artış, kuru soğanda %6, domateste %1,2, karpuzda %2,7 oranında azalış olacağı tahmin edildi.

Bitkisel Üretim

Bitkisel Üretim 1.Tahmini, 2018

Meyve ürünleri üretim miktarının 2018 yılında bir önceki yıla göre %6,3 oranında artarak yaklaşık 22,1 milyon ton olacağı tahmin edildi.

Meyveler içinde önemli ürünlerin üretim miktarlarına bakıldığında, bir önceki yıla göre elmada %13,3, şeftalide %2,2, kirazda %0,7, çilekte %3,7 oranında artış, kayısıda ise %23,9 oranında azalış olacağı öngörüldü.

Turunçgil meyvelerinden mandalinanın %19,3 oranında artacağı, sert kabuklu meyvelerden fındığın ise %14,1 oranında azalacağı tahmin edildi.

İncir üretiminde %2,3, muz da ise %27,8 oranında artış olacağı öngörüldü.

Kaynak: TUİK

Sebzelerin üretim miktarları (Seçilmiş ürünlerde)

Domates, Salatalık (Hıyar), Kavun, Karpuz ve Soğan’nın 2001-2017 yılları arası sebzelerin üretim miktarları tabloda belirtilmiştir.

 Sebzelerin Üretim Miktarları

2001-2017 Arası Sebzelerin Üretim Miktarları

Kaynak: T.C Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı

Yumru ve Kök Sebzeler Üretim Miktarları – 1988-2017 Yılları Arası

Taze ve Kuru Soğan, Taze ve Kuru Sarımsak, Pırasa, Havuç, Bayır, Kırmızı ve Beyaz Turp, Şalgam, Kırmızı Pancar ve Kereviz (Kök) ‘in 1988-2017 yılları arası yumru ve kök sebzeler üretim miktarları tabloda belirtilmiştir.

1988-2017 Yılları Arası Yumru ve Kök Sebzeler Üretim Miktarları

1988-2017 Yılları Arası Yumru ve Kök Sebzeler Üretim Miktarları

  1. Veriler 1992 yılından itibaren derlenmeye başlanmıştır.
  2. Veriler 2004 yılından itibaren derlenmeye başlanmıştır.
  3. Veriler 2014 yılından itibaren derlenmeye başlanmıştır.

Kaynak: T.C Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı